Leestijd 10 minuten

Verklarende woordenlijst voor Belgische ondernemers die Nederland willen veroveren (en andersom)

Is deze lijst echt nodig?

Ja. Anders zou ik hem niet maken. Ik herinner mij een telefonisch gesprek dat ik (als Nederlander die kersvers in België was komen wonen) had met de eigenares van een Vlaams bedrijf.

‘Zal ik morgen in de voormiddag bij u langskomen?’ vroeg ze aan mij.

‘Perfect,’ antwoordde ik, ‘is twee uur goed voor u?’

‘Eh, ik zei in de voormiddag,’ was haar (voor mij) verwarrende reactie.

‘Is twee uur niet goed?’ repliceerde ik. ‘Misschien een uurtje vroeger?’

Hierop gaf ze een antwoord dat mij erg verwarde: ‘Ik dacht eerder aan tien uur.’

Tien uur? dacht ik. Sinds wanneer valt tien uur in de voormiddag?!

Tja, sinds ik naar België was verhuisd dus. Om jou dit soort spraakverwarringen te besparen, heb ik onderstaande lijst gemaakt.

Nederlandse woorden die anders zijn in Vlaanderen

Welke woorden je wel en niet in de lijst zal aantreffen

Het is niet mijn doel om ieder mogelijk woord in deze lijst te proppen; daarvoor zijn er te veel. Dit is ook niet nodig: er zijn veel Nederlandse woorden die een Vlaming weliswaar zelf niet snel zal gebruiken omdat hij een Vlaams alternatief heeft, maar die hij best begrijpt wanneer hij ze hoort. En andersom.

De lijst die je gaat lezen is daarom een overzicht van woorden die, als je ze gebruikt, mogelijk tot verwarring zullen leiden bij je gesprekspartner. Je kan daarom maar beter op de hoogte zijn van de alternatieven.

 

De woordenlijst

Wat de Nederlander zegt: uitverkoop

Wat de Vlaming zegt: solden

Ook de Vlaming kent het woord ‘uitverkoop’, maar voor hem duidt dat op een totale leegverkoop van de winkel – op iets wat je alleen doet wanneer je failliet bent.

 

Wat de Nederlander zegt: receptie

Wat de Vlaming zegt: receptie of onthaal

Uit de context kan de Nederlander vaak wel opmaken wat de Vlaming bedoelt met ‘meld u aan bij het onthaal’, en andersom zal dat ook wel gelden. Maar het kan nooit kwaad om hem in deze lijst te vermelden. Niet iedereen is goed in dingen opmaken uit contexten.

 

Wat de Nederlander zegt: open dag of open huis

Wat de Vlaming zegt: opendeurdag

Een Vlaming zet heel bescheiden alleen de deur open. Een Nederland smijt gelijk het hele huis open.

 

Wat de Nederlander zegt: aardappel

Wat de Vlaming zegt: aardappel of patat

Wanneer een Nederlander over ‘patat’ spreekt, bedoelt hij friet. (Die hij overigens niet, zoals de Vlaming, in een frietkot of frituur haalt, maar in een snackbar.)

 

 

Wat de Nederlander zegt: sinaasappelsap of jus d’orange

Wat de Vlaming zegt: sinaasappelsapappelsiensap of fruitsap

Dit is een rare. Allereerst omdat een Nederlander thuis gewoon sinaasappelsap drinkt, maar wil hij hetzelfde drankje in de horeca bestellen, dan gebruikt hij ineens het Franse jus d’orange. (Normaal zijn het de Vlamingen die graag Franse woorden gebruiken ook al bestaan er Nederlandse alternatieven voor.)

Maar de Nederlanders zijn niet de enige die een beetje gek doen als het aankomt op dit oranje goedje. Want in Vlaanderen wordt het zeer generieke woord ‘fruitsap’ gebruikt om héél specifiek sinaasappelsap aan te duiden. Dat leidt tot rare conversaties.

Mijn Vlaamse vriendin: ‘Vincent, wil je wat fruitsap voor mij inschenken?’

Ik: ‘Natuurlijk, liefje. Welk fruitsap wil je?’

Mijn Vlaamse vriendin: ‘Eh, dat zei ik toch? Fruitsap.’

Ik (gefrustreerd): ‘Ja, dat hoorde ik. Maar welk fruitsap?!’

Mijn Vlaamse vriendin zucht, loopt naar de koelkast en schenkt sinaasappelsap in: ‘Ja, dan doe ik het zelf wel, hoor!’

 

Wat de Nederlander zegt: sportschool

Wat de Vlaming zegt: fitness(centrum)

De Nederlandse variant heeft een misleidend educatief tintje. Sportschool? Een school voor sport? Soms. Maar niet altijd.

 

Wat de Nederlander zegt: grapefruit

Wat de Vlaming zegt: pompelmoes

Wat Vlamingen aanduiden als ‘pompelmoes’ is geen pompelmoes, maar een grapefruit. Het zijn verschillende vruchten. De grapefruit is een kruising tussen de pompelmoes en de sinaasappel.

Dit is een grapefruit…

Verschillen Nederlandse en Vlaamse taal

Fotobron: א op Wikipedia

En dit is een pompelmoes…

Nederlandse woorden die anders zijn in Vlaanderen

Fotobron: Ananda op Wikipedia

…zie je het verschil?

Om het ingewikkelder te maken: je hebt ook nog de pomelo, die dan weer een kruising is tussen de grapefruit en de pompelmoes.

 

Wat de Nederlander zegt: koekenpan

Wat de Vlaming zegt: pan

Wanneer de Nederlander een pan pakt, neemt hij wat de Vlaming een ‘pot’ noemt. In een pot zet een Nederlander daarentegen zijn planten. Een Vlaming ook, overigens.

Zo verwarrend allemaal…

 

Wat de Nederlander zegt: vluchtstrook

Wat de Vlaming zegt: pechstrook

De Vlaming vlucht naar de pechstrook en de Nederlander heeft pech op de vluchtstrook.

 

Wat de Nederlander zegt: timmerman

Wat de Vlaming zegt: timmerman of schrijnwerker

In Vlaanderen hangt het van de regio af welk woord de voorkeur krijgt, zoals bleek uit onderzoek van het Woordenboek van de Vlaamse Dialecten.

Een Nederlander zal het woord ‘schrijnwerker’ misschien herkennen, maar nooit zelf gebruiken.

 

Wat de Nederlander zegt: vakbond

Wat de Vlaming zegt: vakbond of syndicaat

Wanneer ik als Nederlander denk aan een syndicaat, denk ik aan een drugskartel. Voor de Vlaming is de betekenis van dit woord echter een stuk alledaagser (en legaler).

 

Wat de Nederlander zegt: technicus

Wat de Vlaming zegt: technieker

Ik geef toe dat het verschil niet enorm is. Maar wanneer je als Nederlands bedrijf personeel aanwerft in Vlaanderen of als Vlaams bedrijf in Nederland, is het wel zo duidelijk als je de juiste variant gebruikt.

 

Wat de Nederlander zegt: bank

Wat de Vlaming zegt: zetel

Vlamingen kennen het woord ‘bank’ wel in de zin van zitmeubilair, maar dan bedoelen ze een houten parkbankje en niet je zachte, comfortabele sofa in je woonkamer. (De woonkamer wordt door Vlaanderen overigens meestal aangeduid met het Engelse leenwoord living, als in: ‘Allez Jefke, komt ge eens binnen in mijn living.’)

 

Verschillen tussen de Nederlandse en Vlaamse taal

Fotobron: Inside Weather op Unsplash

 

Wat de Nederlander zegt: voor tien euro

Wat de Vlaming zegt: aan tien euro

De kleine nuance verraadt aan je gesprekspartner dat je van elders bent.

De Nederlander: ‘Dat T-shirt wordt verkocht voor tien euro.’

De Vlaming: ‘Dat T-shirt wordt verkocht aan tien euro.’

 

Wat de Nederlander zegt: jam

Wat de Vlaming zegt: confituur

Al drie jaar probeer ik aan mijn Vlaamse vriendin uit te leggen hoe je het woord ‘jam’ uitspreekt: zjem, waarbij de ‘z’ ongeveer klinkt als de ‘j’ in ‘jus d’orange’.

Vaker zegt ze echter gewoon ‘confituur’. En nog vaker zegt ze geen van beiden, want we houden niet van jam/confituur.

Een bonusweetje: noch jam, noch confituur is hetzelfde als gelei of marmelade.

 

Wat de Nederlander zegt: afzuigkap

Wat de Vlaming zegt: dampkap

De Nederlandse versie beschrijft de activiteit die het apparaat doet (‘afzuigen’), terwijl de Vlaamse variant verraadt tegen welk fenomeen het bedoeld is (‘damp’).

 

Wat de Nederlander zegt: honorarium

Wat de Vlaming zegt: ereloon

Ik leerde het woord ‘ereloon’ toen ik voor het eerst in België mijn belastingformulier moest invullen. (Tot mijn spijt moest ik er € 0 invullen.)

 

Wat de Nederlander zegt: trots

Wat de Vlaming zegt: trots of fier

Als geïmporteerde Belg begon ik al vrij snel het woord ‘fier’ in mijn vocabulaire op te nemen. Ik vind het een sympathiek, elegant woord.

 

Wat de Nederlander zegt: lopen

Wat de Vlaming zegt: gaan of stappen

Lopen heeft voor de Vlaming de betekenis van ‘hardlopen’. Niet rustig stappen dus, maar rennen! In het Duits kent men overigens hetzelfde: laufen betekent hardlopen en gehen betekent gaan of stappen.

Extra info voor de Vlaming: ‘stappen’ betekent voor een Nederlander ‘uitgaan’.

 

Wat de Nederlander zegt: ziekenhuisopname

Wat de Vlaming zegt: hospitalisatie

Dit is waarom de Vlaming een hospitalisatieverzekering afsluit.

 

Wat de Nederlander zegt: in twijfel trekken

Wat de Vlaming zegt: in vraag stellen

Beide versies hebben een Duits equivalent: in Zweifel ziehen en infrage stellen. Ik wil niet dat je dit stukje nutteloze informatie in twijfel trekt of in vraag stelt.

 

Wat de Nederlander zegt: ingangvoordeurentree

Wat de Vlaming zegt: ingangvoordeurentree of inkom

Ik hou van het woord ‘inkom’. Het omschrijft perfect het doel.

 

Wat de Nederlander zegt: salaris of loon

Wat de Vlaming zegt: loon

In Vlaanderen hoor je ook weleens het woord ‘wedde’. Dit heeft heel specifiek betrekking op het loon van een ambtenaar of een leraar.

Bonusfeitje: etymologisch gezien is de term ‘salaris’ ontleend aan het Latijns salarium, dat ‘zoutrantsoen’ betekent. De Romeinen betaalden hun soldaten doorgaans uit in zoutrantsoenen!

 

Vlaamse woorden die Nederlanders niet begrijpen

Fotobron: Castorly Stock op Pexels

 

Wat de Nederlander zegt: fysiotherapie en fysiotherapeut(e)

Wat de Vlaming zegt: kinesitherapie en kinesitherapeut(e)

Wanneer een Nederlander zegt dat hij in ochtend naar de fysio moet, zegt een Vlaming dat hij in de voormiddag naar de kinesist gaat.

 

Wat de Nederlander zegt: toetsenbord

Wat de Vlaming zegt: toetsenbord of klavier

Wist je dat België en Frankrijk de enige landen ter wereld zijn die AZERTY-klavieren gebruiken?

 

Wat de Nederlander zegt: stookolie

Wat de Vlaming zegt: stookolie of mazout

Mijn initiële impuls om te roepen dat mazout een Frans leenwoord is, bleek na kort onderzoek fout te zijn. Mazout is namelijk een Russisch leenwoord (Russisch: “мазут”; mazoet).

Ik moet er wel bijzeggen dat ‘mazout’ ook in het Frans gebruikt woord. Het zou me niets verbazen als het vanuit het Russisch in het Frans en vervolgens in het Vlaams beland is. Mocht er een etymologie-expert van het woord mazout in the house zijn, dan nodig ik hem of haar uit mij een berichtje te sturen.

 

Wat de Nederlander zegt: actievoerder of activist

Wat de Vlaming zegt: actievoerderactivist of militant

Voor een Nederlander is een militant iemand die op gewelddadige wijze zijn doel probeert te bereiken, terwijl de term in Vlaanderen ook gebruikt wordt om een vreedzame activist aan te duiden.

 

Wat de Nederlander zegt: funest

Wat de Vlaming zegt: nefast

‘Funest’ klinkt als een Scandinavisch eiland; ‘nefast’ als een plakbandmerk. Twee rare woorden met één betekenis.

 

Wat de Nederlander zegt: op verzoek van

Wat de Vlaming zegt: op vraag van

Een kleine nuance. Maar het zijn dit soort nuances waarmee je als Nederlands bedrijf je communicatie mooi kan vervlaamsen, en vice versa.

 

Wat de Nederlander zegt: politicus

Wat de Vlaming zegt: politieker

Hoe ze ook genoemd worden, in beide landen lijkt niemand ze te vertrouwen.

 

Nederlandse woorden die Vlamingen niet begrijpen

Fotobron: Samantha Sophia op Unsplash

 

Wat de Nederlander zegt: bewegwijzering

Wat de Vlaming zegt: signalisatie

Een (voor Nederlanders) grappig gerelateerd woord is het Vlaamse ‘omlegging’ om een omleiding aan te duiden. (Voor de Vlamingen: in Nederland is een omlegging een executie in een crimineel milieu.)

 

Wat de Nederlander zegt: wegwerkzaamheden

Wat de Vlaming zegt: wegenwerken

De wegenwerken in Vlaanderen zitten vol omleggingen. Gevaarlijk terrein.

 

Wat de Nederlander zegt: (verkeers)knooppunt

Wat de Vlaming zegt: (verkeers)knooppunt of verkeerswisselaar

Een weetje om te verkondigen op bijzonder saaie verjaardagfeestjes: het eerste klaverbladknooppunt ter wereld werd in 1929 in Woodbridge, New Jersey geopend.

 

Wat de Nederlander zegt: zakken

Wat de Vlaming zegt: buizen

Nederland: ‘Oom Arie is zo’n loser omdat hij vroeger altijd zakte voor ieder examen.’

België: ‘Nonkel Jef is zo’n loser omdat hij vroeger altijd buisde voor ieder examen.’

 

Wat de Nederlander zegt: twee-onder-een-kapwoning

Wat de Vlaming zegt: tweewoonst

Ik ben een voorstander van de Vlaamse versie. Waarom veel letters gebruiken als het ook met weinig kan?

 

Wat de Nederlander zegt: schoonmaakster

Wat de Vlaming zegt: poetsvrouw of kuisvrouw

Nederland: ‘Oom Arie zal nooit ofte nimmer een schoonmaakster kunnen betalen. Daarom is zijn flat een zwijnenstal.’

België: ‘Nonkel Jef zal nooit ofte nimmer een kuisvrouw kunnen betalen. Daarom is zijn appartement een zwijnestal.’

 

Ook interessant!

Ook interessant zijn woorden die in beide taalgebieden gebruikt worden, maar in elk gebied een andere betekenis hebben:

Rustoord

  • Betekenis in Nederland: begraafplaats
  • Betekenis in Vlaanderen: bejaardentehuis

Ik geef toe: ik zie de link tussen de twee betekenissen.

 

Schoon

  • Betekenis in Nederland: proper
  • Betekenis in Vlaanderen: proper of mooi

Wanneer een Vlaming zegt dat hij het hier wel erg schoon vindt, weet je nooit zeker of hij het hier proper vindt of mooi.

 

Wil je meer lezen over Vlaamse en Nederlandse spraakverwarringen? In mijn artikel op Frankwatching deel ik nog eens tientallen vermakelijke feiten!

Deel dit bericht

Wij delen graag onze kennis met je.

Schrijf je in voor de nieuwsbrief en je ontvangt 1 keer in de twee weken een leerzame, mooie, grappige, gelukkig makende mail.

Naam(Vereist)
* verplichte velden
Privacy(Vereist)
Hidden
Segment
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
motionmill logo 2024 wit

Jouw referentie voor webdesign in Antwerpen. We zijn experts in WordPress. Je website is de belangrijkste bouwsteen voor je online communicatie. Wij creëren je branding, ontwikkelen je website en zorgen er ten slotte voor dat je website gevonden wordt dankzij online marketing.

Motionmill is jouw referentie voor webdesign in Antwerpen. We zijn experts in WordPress. Je website is de belangrijkste bouwsteen voor je online communicatie. Wij creëren je branding, ontwikkelen je website en zorgen er ten slotte voor dat je website gevonden wordt dankzij online marketing.

Motionmill